بهره وری از یک بذر خوب
بهره وری از یک بذر خوب
بهره وری از یک بذر خوب بذور گیاهان دیگر به‌غیراز بذور گیاه اصلی، جزو ناخالصی محسوب می‌شوند،
زیرا همگی آنها پس از کاشت گیاه به عنوان علف هرز شمرده خواهند شد و برای رشد گیاه اصلی ایجاد مشکل خواهند کرد.
به هر حال به هر گیاه دیگر به جز گیاه اصلی که ناخواسته در زمین زراعی سبز شوند،
به عنوان علف هرز محسوب می‌گردند. نظیر بوته‌های گندم در یونجه‌زارها، گیاه ذرت در اراضی آفتاب‌گردان،
یونجه در جوکاری‌ها، چچم در گندم‌زارها که بذر آن باعث کاهش ارزش نانوایی می‌گردد و بذور تاجریزی که موجب رنگین شدن محصول می‌شوند.
برای تعیین درجه خلوص بذور زراعى ابتدا نمونه‌ای واقعی که مشخص‌کننده و نماینده کل مجموعه بذور موردنظر باشد،
انتخاب می‌شود. سپس آن نمونه وزن می‌شود. در نهایت ناخالصی‌های
دسته اول از جنس بذور و دسته دوم از جنس غیر بذور جدا می‌شود و وزن کل ناخالصی‌ها به دست می‌آید.
بذر برخی از گیاهان زراعی بلافاصله پس از برداشت قادر به جوانه‌زنی و سبزشدن نیستند
و در یک دورۀ خواب یا کمون (dormancy) به سر می‌برند. این‌گونه بذور برای از بین رفتن دورۀ خواب،
نیازمند طی‌کردن یک مدت‌زمان معین هستند، تا از این طریق بتوانند توانایی جوانه‌زنی و رشد یابند.
مدت کمون و نهفتگی ممکن است از چند هفته تا چند ماه به طول بینجامد.
بهره وری از یک بذر خوب
- بالغ نبودن بذر
- غیرفعال بودن آنزیم‌ها به دلیل عدم بلوغ فیزیولوژیکی بذر
- سخت بودن پوسته دانه‌ها
- غیر قابل نفوذ بودن پوسته بذر که برای حل این معضل باید به ایجاد شکافی ظریف بر سطح پوسته بذور نمود، که به نیشتر زدن (اسکاریفیکاسیون یا أسکاریفیکیشن) معروف است.
- حضور ممانعت کننده‌های رشد در بذرها، از جمله اسید بیسیک و اسید اسکوربیک
- یک‌طرفه بودن ورود آب در ناف بذرهایی نظیر شبدر و یونجه
- ابتدا ۴ عدد ظرف با گودی مناسب را انتخاب و به خوبی شستشو می دهیم.
- در کف ظرف‌ها به ارتفاع یک سانتیمتر، شن شسته شده می‌ریزیم.
- روی شن‌ها را با یک کاغذ صافی می‌پوشانیم.
- در هر بشقاب به تعداد ۲۵ عدد از بذور موردنظر را می‌ریزیم و روی آنها را با کاغذ صافی دیگری می‌پوشانیم.
- کاغذها را با مه‌پاش‌های دستی مرطوب می‌سازیم.
- ظروف حاوی بذور را در مکانی باحرارت متوسط ۳۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد قرار می‌دهیم.
- هر روز چندین بار، ظروف را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا هیچگاه کاغذهای صافی کاملاً خشک نشده باشند؛ لذا در مواقع لزوم به آبپاشی آنها اقدام می‌کنیم. اما نباید شرایط غرقاب و اشباع در محیط آنان به وجود آید.
